( Trích sách Giải Mã Những Bí Ẩn của Chiến Tranh Việt Nam của Bùi Anh Trinh )
Ngày 28-3, lúc 3 giờ chiều, Trung tá Bùi Quyền, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 5 Dù đang trấn giữ tại đầu đèo M’Drack nhận được lệnh của BCH Lữ đoàn 3 Dù :
(1). Gởi trả chi đoàn thiết vận xa M.113 về BCH/Lữ đoàn 3 Dù. Cắt 1 đại đội Dù đi theo chi đoàn TVX. Đại đội Dù và chi đoàn TVX sẽ ở lại chặn hậu cho Tiểu đoàn 5 Dù rút trước, sau đó sẽ rút cuối cùng.
(2). Tiểu đoàn 5 Dù tìm cách đoạn chiến và rút về phía sau của Tiểu đoàn 6 Dù ở giữa đèo.
(3). Lữ đoàn 3 Dù sẽ về lập phòng tuyến mới tại đèo Rù Rì, Nha Trang.
Lúc 4 giờ chiều, phi cơ A.37 bắn hạ 3 T.54 đang di chuyển từ Phi trường Khánh Dương xuống M’Drack.
Lúc chiều tối, đại đội 5/8 của Trung đoàn 25 CSVN, quân số còn không tới 30 người, phục kích đoàn xe tiếp tế cho quân Dù tại chân đèo M’Drack. Tiểu đoàn 2 Dù tại chân đèo đẩy lui quân tấn công nhưng toàn đoàn xe đã bị tiêu hủy.
*( Ngày 23 Trung đoàn 25 với quân số còn lại sau các trận đụng độ liên miên trên Quốc lộ 21 đã luồn rừng xuống giữa đèo và chân đèo mà không qua quân Dù tại M’drack. Sự kiện chận đánh đoàn xe tiếp vận khiến Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 3 Dù e ngại quân CSVN từ Khánh Dương có thể đi vòng theo đường rừng để đánh bọc hậu quân Dù ).
Lúc sẩm tối, chi đoàn M.113 và đại đội trên cùng của Tiểu đoàn 5 Dù rời tuyến để rút xuống phía dưới. Từng chiếc M.113 chở theo quân Dù rời tuyến cách khoảng để địch không phát hiện ra âm mưu rút quân. Trước đó họ đã gài mìn tự động để ngừa địch bám theo.
Lúc 10 giờ đêm, chi đoàn TVX và đại đội Dù vượt qua BCH Tiểu đoàn 5 Dù để xuống giữa đèo thì toàn bộ Tiểu đoàn 5 Dù rời vị trí để băng rừng xuống chân đèo.
Lúc 10 giờ 30 đêm, bãi mìn tự động trên tuyến đầu đèo phát nổ, chứng tỏ quân CSVN mò vào thám sát và đã biết quân Dù đã rút. Cùng lúc đó chi đoàn M.113 bị phục kích khi tới gần vị trí của Tiểu đoàn 6 Dù ở giữa đèo, có 3 M.113 bị bắn cháy. Chi đoàn vẫn tiếp tục chạy băng về phía trước.
Ngày 29-3, lúc 1 giờ 30 khuya, một đại đội của Tiểu đoàn 5 Dù chạm địch cách vị trí 2 chiếc M.113 bị bắn cháy khoảng 800 mét. Khoảng 1 trung đội thương vong, Đại đội trưởng tử trận; thành phần còn lại tạt về BCH Tiểu đoàn.
Lúc 6 giờ sáng, Tiểu đoàn 5 Dù bắt được đường mòn di chuyển của khoảng 1 Trung đoàn CSVN đi qua trước đó. Tiều đoàn 5 Dù lần theo đường đó xuống chân đèo.
Lúc 10 giờ, theo hồi ký của Tướng CSVN Đặng Vũ Hiệp, quân CSVN mở màn tấn công quân Dù tại M’drack với một trận pháo bằng súng đại bác 155 ly của VNCH tịch thu được tại BMT. Hồi ký Tướng Hiệp :
“ Mở đầu cuộc tiến công tiêu diệt Lữ đoàn 3 là trận pháo ác liệt giữa pháo binh ta và pháo binh địch làm rung chuyển cả đoạn đường đèo dài hơn 10 Km. Những khẩu pháo của ta vừa thu được ở Buôn Mê Thuột và những xe đạn pháo từ kho Mai Hắc Đế được chuyển đến đã giáng xuống các trận địa pháo của Lữ đoàn 3 Dù những đòn sấm sét…”.
Thực ra thì chỉ có 2 khẩu 155 ly với hằng ngàn quả đạn, nhưng súng 155 ly bắn xa 15 cây số trong khi súng 105 ly của quân Dù chỉ bắn được 10 cây số cho nên Pháo binh Dù đành chịu trận chứ không phản pháo được.
Lúc 10 giờ 30, phi cơ A.37 thả bom tại khu vực Khánh Dương , nơi đặt súng 155 ly của CSVN.
Lúc 11 giờ 15, Tiểu đoàn 6 Dù báo cáo quân CSVN đã rút lui khỏi khu vực đánh nhau ở giữa đèo, để lại một số xác chết; quân Dù tịch thu được một số vũ khí và bắt sống 4 tù binh thuộc Trung đoàn 25 CSVN. Lúc này Tiểu đoàn 5 Dù đã di chuyển xuống tới chân đèo và chuyển hướng về hướng Nam chứ không đâm ra Quốc lộ 21.
Ngày 30-3, lúc 6 giờ 30 sáng, quân CSVN pháo kích đủ loại súng lớn, nhỏ vào vị trí của Tiểu đoàn 6 Dù ở giữa đèo và Tiểu đoàn 2 Dù ở chân đèo. Đồng thời xe tăng CSVN từ trên đầu đèo mở đèn pha chạy xuống.
Lúc 7 giờ 20, phi cơ thả bom tấn công đoàn Tăng của CSVN. Lửa cháy lan rộng khắp vùng cỏ tranh ở giữa đèo.
Lúc 9 giờ 30 chiến trường im tiếng súng, các máy truyền tin của BCH Lữ đoàn 3 Dù và các tiểu đoàn 6, 2 không còn hoạt động.
Lúc 11 giờ trưa, Tiểu đoàn 5 Dù di chuyển bằng đường rừng để về quân Diên Khánh của tỉnh Khánh Hòa. Tiểu đoàn không liên lạc được với BCH Lữ đoàn.
Lúc 10 giờ 20 đêm, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 3 Dù là Trung tá Lê Văn Phát liên lạc với BTL Quân đoàn II để xin yểm trợ. Tướng Phú ra lệnh “ráng chống đỡ đêm nay, ngày mai sẽ có 2 Tiểu đoàn BĐQ , và sau đó, sẽ có 1 Lữ đoàn TQLC lên chiến đấu tại mặt trận này”.
Thực ra lúc đó quân Dù cần biện pháp chế ngự pháo hạng nặng và chiến xa của quân CSVN, tức là cần vũ khí hiệu lực ngay tức thời.
Ngày 31-3,
– Lúc 7 giờ sáng, Lữ đoàn 3 Dù báo cáo vị trí đầu đèo của Tiểu đoàn 5 Dù đã bị địch chiếm, không còn liên lạc được với TĐ 5 Dù. Thực ra TĐ 5 Dù đã rời tuyến đêm 28-3, hiện giờ đang trên đường băng rừng về Diên Khánh. Trong ngày có tất cả 20 phi tuần A.37 thả bom yểm trợ cho quân Dù tại M’drack.
Tướng Phú xin được sử dụng 2 Tiểu đoàn BĐQ từ Bình Định về tăng cường phòng thủ đèo Cả lên thẳng đèo M’drack để phối hợp với quân Dù. ( Tiểu đoàn 51 và Tiểu đoàn 35 thuộc Liên đoàn 6 BĐQ, trước đó 2 tiểu đoàn này phòng thủ đèo Bình Đê, giáp ranh với Quảng Ngãi ).
– Lúc 2 giờ chiều, Tướng Cao Văn Viên chấp thuận đưa 2 tiểu đoàn BĐQ lên đèo M’drack để tăng cường cho quân Dù.
– Lúc 3 giờ 50, Tướng Phú cho lệnh sử dụng bom CBU để chận quân CSVN tại đèo M’drack.
Diễn tiến trận đánh từ 23-3 cho tới 30-3 được ghi theo hồi ký của Trung tá Bùi Quyền, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 5 Dù VNCH.
Ngày 1-4,
– Lúc 4 giờ sáng, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 3 Dù là Trung tá Lê Văn Phát quyết định rút quân về Trung tâm huấn luyện BĐQ Dục Mỹ, BCH lữ đoàn và Tiểu đoàn 2 cùng với Tiểu đoàn 35 BĐQ, chi đoàn Thiết vận xa và 1 đại đội thuộc Tiểu đoàn 5 Dù rút bằng xe trong khi Tiểu đoàn 6 Dù và Tiểu đoàn 51 BĐQ ở lại chặn hậu.
Theo hồi ký của Tướng CSVN Đặng Vũ Hiệp : “Ngày 1 tháng 4, giữa lúc Sư đoàn 320 giải phóng thị xã Tuy Hòa, thì tại khu vực đèo Phượng Hoàng ( M’drack ) các chiến sĩ Sư đoàn 10, Trung đoàn 25 và xe tăng ta mở đợt tấn công vào toàn bộ các cụm quân của lữ dù 3. Sau 2 giờ chiến đấu, lữ dù 3 hoàn toàn bị tiêu diệt” (trang 439).
Sự thực thì lúc đó Lữ đoàn 3 Dù đã rút, chỉ còn Tiểu đoàn 6 Dù và Tiểu đoàn 51 BĐQ nhưng sau đó Tiểu đoàn 51 BĐQ rút trước, Thiếu tá Tiểu đoàn trưởng Đổng Kim Quang tử trận. Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 6 Dù là Trung tá Trần Hữu Thành cùng Tiểu đoàn ở lại chặn hậu cho đến khi hết đạn. Trung tá Thành bị bắt làm tù binh.
– Lúc 6 giờ sáng, Chỉ huy trưởng Trung tâm huấn luyện Lam Sơn là Đại tá Nguyễn Hữu Toán thấy quân Dù rút ngang qua thì cũng cho lệnh TTHL/ Lam Sơn di tản.
– Lúc 8 giờ sáng, đoàn quân của Đại tá Toán kéo theo Trung tâm huấn luyện Pháo binh Dục Mỹ do Đại tá Hồ Sĩ Khải chỉ huy.
– Lúc 9 giờ sáng, đoàn quân di tản ngang qua Trung tâm huấn luyện Biệt Động Quân Dục Mỹ kéo theo đoàn di tản của Trung tâm do Đại tá Nguyễn Văn Đại chỉ huy, BCH Lữ đoàn 3 Dù cũng rút theo Trung tâm huấn luyện BĐQ.
Lúc đó tại TTHL/BĐQ có Tiểu đoàn 58 BĐQ thuộc Liên đoàn 7 BĐQ từ Tuy Hòa rút về đang trấn giữ các cao điểm chung quanh TTHL/BĐQ Dục Mỹ, BCH Tiểu đoàn đóng tại Núi Đeo, cách TTHL 4 cây số. Thấy đoàn xe di tản đi ngang qua, Tiểu đoàn 58 liên lạc với TTHL nhưng không có trả lời, Tiểu đoàn Trưởng là Thiếu tá Phan Văn Kế bèn dẫn BCH Tiểu đoàn rút bộ về TTHL, tại đây mới hay là TTHL đã rút chạy. Tiểu đoàn trưởng TĐ.58 cho lệnh quân trên núi rút xuống quốc lộ rồi lội bộ ra Ninh Hòa, cách 8 cây số.
Ra tới ngã ba Quốc lộ 1 và Quốc lộ 21 tại Ninh Hòa, quân Tiểu đoàn 58 thấy đoàn di tản của Phú Yên từ phía Bắc chạy về Nha Trang, đủ các loại xe cộ, và có cả chạy bộ. Thiếu tá Kế cho lệnh tan hàng, tự tìm phương tiện về Sài Gòn, hẹn gặp nhau tại hậu cứ Liên đoàn 7 BĐQ.
– Lúc 10 giờ sáng BCH Lữ đoàn 3 Dù trấn đóng đèo Rù Rì là cửa ngõ vào thành phố Nha Trang, Quân của các Trung tâm huấn luyện kéo thẳng vào Phan Rang. Đại tá Hồ Sĩ Khải, chỉ huy trưởng TTHL/Pháo binh Dục Mỹ nhập vào đơn vị của Sư đoàn 23 BB đang trấn giữ đèo Rọ Tượng, cách Nha Trang 28 cây số.
– Buổi chiều, Tiểu đoàn 34 BĐQ đang trấn giữ đèo Cả thấy đoàn di tản từ Phú Yên chạy vào Nam loan báo quân CSVN đã chiếm Phú Yên nên cũng vội vàng lui binh theo đoàn Phú Yên, đến đèo Rọ Tượng thì gặp quân trấn thủ của Sư đoàn 23 đang trấn đóng tại đó nên trụ lại để xin lệnh BCH Liên đoàn 6 BĐQ nhưng họ không liên lạc được vì 2 tiểu đoàn BĐQ đã theo BCH Lữ đoàn 3 Dù và TTHL/BĐQ di chuyển về Phan Rang.
– Lúc 11 giờ sáng, máy bay của Tướng Phú đáp xuống Trường Hạ sĩ quan Đồng Đế để đón Tướng Phạm Quốc Thuần đi bay thị sát toàn vùng Khánh Hòa. Thấy vậy các sĩ quan của trường cho lệnh mọi người “về nhà lo cho gia đình”, nghĩa là cho lệnh tan hàng để tự túc di tản.
BÙI ANH TRINH
BÙI ANH TRINH
Comments
Post a Comment