Skip to main content

Nỗi buồn tháng 8 – Sau 70 năm, giờ đây ai đã phụ thuộc vào ngoại bang hơn ai?

“Có thể nói, trong lịch sử Việt Nam cận đại, năm 1945 là năm hội tụ những bước ngoặt, những biến cố trọng đại nhất liên quan đến số phận của cả dân tộc. Từ thời điểm đó… đất nước đi vào chính đạo văn minh hay là tự lạc vào mê lộ của thứ chính trị chỉ đem đến những đọa đày xa lạ với phẩm chất và truyền thống giống nòi? Câu hỏi đó đến nay đã quá đủ dữ liệu để trả lời.”

Tháng 8 – 1945… Bản Tuyên Ngôn độc lập đầu tiên và sự ra đời của đế quốc Việt Nam

Có quá nhiều người Việt Nam hôm nay không hề biết rằng 5 tháng trước ngày ông Hồ Chí Minh đọc bản tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa tại quảng trường Ba Đình 2/9/1945, thì đất nước đau khổ của chúng ta đã có bản Tuyên Ngôn độc lập đầu tiên với thế giới rồi. Đó là bản Tuyên Ngôn của Hoàng Đế Bảo Đại sau khi nhà vua tuyên hủy Hiệp Ước Patenotre, Bảo Đại đã chuẩn y để các Thượng Thư lục bộ đồng loạt xin từ chức… là các ông:

- Phạm Quỳnh … Thượng Thư bộ Lại.
- Hồ Đắc Khải …Thượng thư bộ Hộ.
- Nguyễn Phúc Ưng Úy…Thượng thư bộ Lễ.
- Bùi Bằng Đoàn…Thượng thư bộ Hình
- Trần Thanh Đạt…Thượng thư bộ Học.
- Trương Như Đính…Thượng thư bộ Công.

Bản Tuyên Ngôn Độc Lập đầu tiên cũng được chính các vị này chấp bút, và tại điện Kiến Trung – Huế ngày 11/3/1945 trước đông đủ các quần thần, Hoàng Đế Bảo Đại ban chiếu chỉ có dấu ấn tín son và chữ ký của cả 6 vị trong Cơ Mật Viện. Chiếu chỉ này chính là lời khẳng định nền độc lập của Đế Quốc Việt Nam với những nội dung cơ bản sau:

“Cứ tình hình chung trong thiên hạ, tình thế riêng cõi Đông Á, chính phủ Việt Nam tuyên bố từ ngày này Hòa Ước bảo hộ với nước Pháp bị bãi bỏ và nước Nam khôi phục quyền độc Lập”
“Nước Việt Nam sẽ gắng sức tự tiến triển cho xứng đáng một quốc gia độc lập và theo như lời tuyên ngôn chung của Đại Đông Á, đem tài lực giúp cho sự thịnh vượng chung”
“Vậy chính phủ Việt Nam một lòng tin cậy lòng thành ở Nhật Bản đế quốc, quyết chí hợp tác với nước Nhật, đem hết tài sản trong nước để cho đạt được mục đích như trên – Khâm thử”

dequoc_vietnam

Người đời nay dễ dị ứng và thắc mắc là sao quốc hiệu ngày đó lại phản cảm như thế? Khi kho tàng tiếng Việt chưa xuất hiện cụm từ “Quân Chủ Lập Hiến” thì “Đế Quốc Việt Nam”  chỉ thuần túy là cách gọi tên của một quốc gia lập hiến có sự hiện diện của ngôi vua, tương tự như Thái Lan, Ấn Độ, Anh Quốc, Hà Lan, Úc… hoàn toàn không có nghĩa xấu như tên gọi Đế Quốc Mĩ sau này. Đế Quốc Việt Nam là quốc hiệu đầu tiên của Việt Nam độc lập với ngày quốc khánh là ngày 11/3/1945.

Chính phủ đầu tiên của Đế Quốc Việt Nam do học giả Trần Trọng Kim đứng ra tạo dựng. Chính phủ này quy tụ 100% là trí thức ở  bậc thượng thặng lúc đó,  đã chọn Thủ đô là Phú Xuân,

quocky_quely01
Quốc Kỳ
 
Quốc kỳ là lá cờ Quẻ Ly, Quốc ca là bài Đăng Đàn Cung với lời lẽ nhân ái, bình dị, không có mùi máu người, thây người cùng sự thôi thúc khói lửa binh đao như bài Tiến Quân Ca của Văn Cao mà những người cộng sản Việt Nam  trong kỳ họp quốc hội khóa I - 1946 đã chọn. Đây là lời ca của Đăng Đàn Cung:

“Kìa núi vàng bể bạc
Có sách trời …sách trời định phần!
Một dòng ta – gầy non sông vững chắc.
Đã ba ngàn mấy trăm năm!
Bắc Nam cùng một nhà con Hồng cháu Lạc.
Văn minh đào tạo
Mầu gấm hoa càng đượm
Rạng vẻ dòng giống Tiên Long.
Ấy công gầy dựng
Từ xưa đà khó nhọc
Nhớ ơn dày nặng
Lòng trung quân đã sẵn
Cố thương nhau …thương nhau một niềm.
Nguyện nhà Việt Nam muôn đời thạnh trị.”

trantrongkim01

trantrongkim02
Nội các Chính phủ Trần Trọng Kim, từ trái sang phải: Hoàng Xuân Hãn, Hồ Tá Khanh, Trịnh Đình Thảo, Trần Trọng Kim (bị micro che mặt), Vũ Ngọc Anh, Trần Văn Chương, Trần Đình Nam, Vũ Văn Hiền, Phan Anh, Nguyễn Hữu Thi (ảnh Trung Bắc Chủ Nhật, 20.5.1945, Thư viện Quốc gia Pháp).

Ngôn ngữ chính thống của Đế Quốc Việt Nam là tiếng Việt, Hoàng Đế là Bảo Đại, Tổng Lý (Thủ Tướng) là Trần Trọng Kim (1883 – 1953)…

Vì nhiều lý do tế nhị, trong đó có lý do để tránh cho dân tộc khỏi bị cuốn vào cơn lốc của thế chiến II đang ở giai đoạn tàn lụi mà nội các Trần Trọng Kim không thành lập Bộ Quốc Phòng, mọi lo toan bảo vệ chủ quyền lãnh thổ vẫn phải nhờ quân đội Nhật. Về vấn đề này, giáo sư Lê Xuân Khoa viết:

“Chính phủ Trần Trọng Kim mang tiếng là thân Nhật, nhưng thật ra chỉ là lợi dụng cơ hội Nhật đảo chính Pháp để nắm lấy quyền cai trị, nhằm dần dần phục hồi độc lập hoàn toàn cho dân tộc. Đó là phương cách thực tế và khôn ngoan nhất mà bất cứ một chính trị gia sáng suốt nào, kể cả Hồ Chí Minh cũng sẽ chọn lựa vào lúc đó”.

Đế Quốc Việt Nam  ra đời và chỉ tồn tại được trong 5 tháng, từ tháng 3 – 1945 đến 8 – 1945. Tháng 8 – 1945 trong biến cố cướp chính quyền do Việt Minh phát động, nội các của Thủ tướng Trần Trọng Kim không chủ trương bạo động, không hề muốn có việc chém giết người Việt, ông Kim đã thẳng thừng từ chối lời gợi ý của tư lệnh quân đội Nhật ở Đông Dương rằng, nếu ông Kim muốn, quân đội Thiên Hoàng lúc đó tuy đã thất thế trước đồng minh, họ vẫn dư sức giúp tiêu diệt sạch lực lượng Việt Minh lúc đó còn rất yếu. Quá tin những người cộng sản núp bóng Việt Minh sẽ đặt tổ quốc lên trên hết, dân tộc lên trên hết, Thủ Tướng Trần Trọng Kim cùng các thành viên chính phủ chủ động trao chính quyền cho Việt Minh trong ngày 23 – 8 – 1945 mà không hề có bất cứ một hành động quân sự chống đối nào.  

Rất tiếc vị Thủ Tướng đầu tiên của chính phủ quân chủ lập hiến đầu tiên của Việt Nam không hề biết thế giới quan của người cộng sản lại là cộng sản Việt Nam là “Mục Hạ Vô Nhân”, tức là chỉ có ĐCS là đỉnh cao trí tuệ, là trên hết …nên kể cả khi chưa cướp được chính quyền họ đã hoàn toàn phủ nhận sự hiện diện của Đế Quốc Việt Nam. Trong con mắt của Việt Minh thì chính phủ Trần Trọng Kim là một chính phủ chẳng ra gì. Theo họ vua Bảo Đại chỉ là kẻ đàng điếm, ăn chơi vô tích sự, chính thể do ông ta tạo ra  vẫn phải dựa vào Nhật Bản để tồn tại …thì đó chỉ là một chính phủ bù nhìn không thể công nhận và theo cương lĩnh chính trị của họ, chính quyền Việt Nam phải dựa trên liên minh công  - nông sau này được gắn thêm cái đuôi kệch cỡm “Của Dân – Do Dân – Vì Dân” đầy huyễn hoặc. Nền học vấn của thế hệ chúng tôi vẫn đinh ninh điều đó là đúng, rằng Tuyên Ngôn độc lập ngày 2/9/1945 của ông Hồ Chí Minh tại quảng trường Ba Đình mới là number one. Thứ chính trị áp đặt vô lối đó có tôn trọng sự thật lịch sử không? Câu trả lời là không. Khi thế giới là thế giới phẳng, nhờ sự bùng nổ thông tin mà nhiều giá trị tưởng rằng bất biến đã thi nhau lung lay và đổ vỡ. Người đời đã biết đến một thứ gọi là“Chính Trị” xác lập trên những  trí trá, lèo lái, áp đặt, hết sức chủ quan của kẻ cầm quyền. Kiểu như hôm nay lãnh đạo Việt Nam nói: “Khai thác Bauxite ở Tây Nguyên là chủ trương lớn của Đảng”, lãnh đạo Hà Nội nói: “Thay thế cây xanh là để môi trường sống  Hà Nội ngày một tốt lên!”, hay như lãnh đạo Sơn La mới nói: “Xây tượng đài Bác Hồ là nguyện vọng của các dân tộc Sơn La”. Thực chất không như vậy. Đây chỉ là những cuộc làm ăn trên lưng người lao động của đám quan tham đủ cấp bậc ngang nhiên diễn ra giữa thanh thiên bạch nhật mà thôi.
Nhiều thập kỷ đã trôi qua, giờ đây nói nội các Trần Trọng Kim là nội các thân Nhật thì vẫn đúng, còn nói nội các Trần Trọng Kim chỉ là bù nhìn của Nhật Bản thì có quá chủ quan không, khi chỉ trong 126 ngày tồn tại (Từ 17/4/1945 đến 23/8/1945) họ đã làm được cả một núi công việc có lợi cho quốc kế dân sinh như:

-  Thả tù chính trị.
-  Thành lập tổ chức Thanh Niên Tiền Tuyến.
-  Thu hồi Nam Kỳ.
-  Cải cách hành chính
-  Sơ thảo hiến pháp
-  Thay thế các ảnh hưởng của Pháp
-  Đưa quốc ngữ vào vị trí ngôn ngữ chính
-  Cứu đói

Vậy mà ông Kim vẫn sòng phẳng và ngang ngửa trước Tổng Tư Lệnh quân đội Nhật ở Đông Dương Tsuchihashi đến như thế này…:

“Quân đội nhật đã đánh quân đội Pháp và công nhiên hứa hẹn trả quyền tự chủ cho nước Việt Nam. Bởi vậy tôi không quản tuổi già và sự khó khăn của hoàn cảnh mà đứng ra lập chính phủ. Tôi làm việc một lòng giúp nước tôi, cũng như các ông lo việc giúp nước Nhật…Nếu các ông cho tôi là người làm việc cho nước Nhật, việc đó không phải là phận sự của tôi. Tôi sẵn sàng xin lui” (Lệ Thần Trần Trọng Kim).

Tôi nghĩ rằng nếu như chính trường Việt Nam ngay từ những ngày tháng 8 – 1945 trở đi được vận hành bởi những những tập thể có những dự án chính trị trong sáng, những chính khách lương thiện đủ tâm đức và tài năng lèo lái dân tộc tránh được 2 cuộc đổ máu 1945 – 1954 và 1955 - 1975 khủng khiếp nhất trong lịch sử 4000 năm mà vẫn đi đến được độc lập như hơn 40 nước cùng cảnh ngộ thuộc địa thì đến nay, nếu Việt Nam không ngang phân với Nhật Bản thì cũng không  phải tủi phận ở vị trí đội sổ Asean đang bị Lào và Campuchia qua mặt và bị kẻ cuồng bạo phương Bắc không ngừng cưỡng bức như hiện nay. Rất tiếc nền chính trị của Việt Nam sau những ngày 8 – 1945 đã không đi vào những chính đạo dẫn đến những rạng rỡ, lại lạc bước trên những mê lộ vòng vèo chỉ dẫn đến những trớ trêu, chia rẽ, những  bế tắc nhuốm mầu đọa đầy vẫn do ngoại bang chi phối. Có thể nói, Chính khách Việt Nam từ 8 – 1945 trở đihọ thực sự chỉ làm nhiệm vụ của những quân cờ trên bàn cờ của các siêu cường.


Giờ đây con đường “thoát Trung” còn khó hơn cả con đường tìm đến sao Hỏa
Thật là một trớ trêu, 70 năm sau ngày người cộng sản Việt Nam giải thể nội các Trần Trọng Kim và coi Đế Quốc Việt Nam chỉ là bù nhìn phụ thuộc Nhật Bản… thì lúc này quan hệ giữa Việt Nam với Trung Quốc có khác gì đâu cái tư thế ngày nào của chính phủ Trần Trọng Kim trước Nhật Bản. Tự nguyện núp dưới “Lá Bùa 16 chữ vàng và 4 tốt” đầy ma  mị của Trung Quốc, mỗi lần đứng trước các ông lớn Bắc Triều, ban lãnh đạo Việt Nam hôm nay… không một ai có được, chỉ 1/3 cái khí phách của ông Trần Trọng Kim trước các võ quan Nhật Bản ngày nào qua trích đoạn trên.

Trong con mắt của những người cộng sản, chính thể VNCH cũng chẳng tốt đẹp hơn gì nội các bù nhìn Trần Trọng Kim. Nhưng… hãy cùng một lần nhìn lại ánh mắt của phó tổng thống Nguyễn Cao Kỳ khi ông đứng trước người đồng minh Hoa Kỳ của VNCH, cũng là những kẻ đã khai tử cho chế độ này…

nguyencaoky_kissinger01
Người mang kính gọng đen đứng bên tay mặt ông Kỳ
là Tiến sĩ H. Kissinger kiến trúc sư số 1 cho cái chết của VNCH

truongtansang_tapcanbinh05
Một cú cúi chào không bình thường của ông
Trương Tấn Sang, làm rầu lòng người dân Việt

Hãy cùng đọc lại một vài xuất ngôn đình đám nhất của cuộc đua để được lòng Trung Quốc của một số ứng cử viên cho chiếc ghế TBT trong nhiệm kỳ tới, sẽ thấy tư chất bù nhìn, phụ thuộc đâu chỉ có ở nội các Trần Trọng Kim và VNCH. Nếu ông Phùng Quang Thanh bộ trưởng bộ quốc phòng, người đã bỏ xa đám Lê Chiêu Thống – Trần Ích Tắc – Mạc Đăng Dung… trước kia về sự thần phục quỵ lụy Tàu bằng những “Tâm Tư” hết sức vong bản, trơ trẽn và sống sượng:

phungquangthanh30
“Tôi thấy lo lắng lắm, không biết tuyên truyền thế nào, chứ từ trẻ con đến người già có xu thế ghét Trung Quốc. Ai nói tích cực cho Trung Quốc là ngại. Tôi cho rằng, cái đó là nguy hiểm cho dân tộc”…

nguyentandung38
Ông Dũng đang mạt sát  Mỹ và “Diễn Biến” với Tàu.

thì ông Nguyễn Tấn Dũng một người đã từng nổi tiếng là người cấp tiến, ưa Mỹ, thích phương Tây và ghét Tàu nhất, vậy mà giữa lúc Liên Xô với hồ sơ Crime, Trung Quốc với hồ sơ Biển Đông… đang bắt tay nhau, cảm thông và ủng hộ nhau rất bất lợi cho Việt Nam, giữa lúc quan hệ Việt – Mỹ và vấn đề vào TPP của Việt Nam đang rất tế nhị và Mĩ đang có vai trò đối trọng  đủ sức làm phá sản những tham vọng của Trung Quốc ở Biển Đông thì diễn văn đọc trong lễ kỷ niệm 30 – 4 vừa qua tại Sài gòn, ông Dũng đã làm nhiều người ngơ ngác khi ông thể hiện ông là một Nguyễn Tấn Dũng vẫn tiếp tục đánh Mỹ đến cùng và quỵ lụy Tàu cũng không kém đối thủ chính trị nào… Ông Dũng đánh đi tín hiệu này cho ai đây và người đời sẽ có cảm nghĩ gì về tư thế của Việt Nam trước các siêu cường khi nghe lời miệt thị người này và lời cám ơn người khác đặt ra rất không đúng lúc của ông Dũng:

"Đế quốc Mỹ đã ngang nhiên áp đặt chế độ thực dân kiểu mới, biến miền Nam Việt Nam thành căn cứ quân sự của Mỹ, đàn áp tàn bạo cách mạng miền Nam và tiến hành chiến tranh phá hoại khốc liệt ở miền Bắc. Chúng đã gây ra biết bao tội ác dã man, biết bao đau thương, mất mát đối với đồng bào ta, đất nước ta"…và "Tại buổi lễ trọng thể này, một lần nữa chúng ta chân thành cảm ơn các nước XHCN, nhất là Liên Xô, Trung Quốc".

Với người quan tâm tới thế sự, ai mà chẳng tâm tư… khi một chính khách như ông Dũng, người đã từng nhiều lần thoát hiểm một cách ngoạn mục trước các “Hố Đen” chính trị do các đồng chí của ông tạo ra…lại có thể có những phát ngôn thiếu thận trọng đến thế sao? Và có một hiện tượng ít người để ý là… tuy bị mang tiếng là bù nhìn của Nhật Bản, nội các Trần Trọng  Kim và hậu duệ sau này của họ là Việt Nam Cộng Hòa đã không hề chủ động làm hư hao một ly, một lai đất đai biển đảo nào của tổ tiên vào tay ngoại bang, đâu có tệ hại như những thua thiệt về lãnh thổ, biển đảo luôn chỉ thuộc về phía Việt Nam trong quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc qua nhiều thập kỷ.

Chê nội các Trần Trọng Kim là bù nhìn của Nhật, miệt thị VNCH là chư hầu của Mỹ… vậy thử hỏi Việt Nam hôm nay Độc Lập – Tự Chủ cái gì mà từ ông Phạm Bình Minh đến ông Nguyễn Phú Trọng muốn đi Mỹ đã phải đi Trung Quốc để quán triệt định hướng đã. Sau chuyến đi Việt Nam vội vã của đức ông Trương Cao Lệ, biến cố Phùng Quang Thanh đột ngột chuyển hướng bi hài như thế… cho thấy ước vọng Việt Nam “Thoát Trung” lúc này có khác gì ước vọng tìm đường đến Sao Hỏa. Đến nỗi phó thủ tướng Vũ Đức Đam đã từng phải thốt lên một câu hết sức vô trách nhiệm và thiếu chính trị: “Việc đòi lại chủ quyền biển đảo là trách nhiệm của con cháu chúng ta!”. Chỉ riêng những điều tưởng là vụn vặt đó thôi, câu hỏi “Ai phụ thuộc vào ngoại bang hơn ai?” đã được trả lời quá sức thuyết phục rồi.

Không biết giờ đây dưới những tầng đất sâu trên cao nguyên Đà Lạt, ông  Trần Trọng Kim có khi nào cựa mình mà rơi lệ trước cảnh “Quốc Thổ trầm luân!”. Nếu thực sự có đời sống tâm linh, tôi tin rằng ở bên kia thế giới, Tổng Lý Trần Trọng Kim cùng toàn bộ thành viên nội các của ông, những ngày này chắc là vẫn rơi rơi những giọt “Lệ Thần”  đau buồn, điều mà 70 năm về trước, cũng vào các ngày tháng 8 này, khi dễ dàng bàn giao chính quyền cho Việt Minh các ông đã không bao giờ nghĩ đến.

Khai bút tại Sài Gòn một chiều tháng 4/2015
Hoàn thiện lần cuối 8/2015 Hà Đông
Nguyễn Thượng Long
- Nơi ở : Ngách 102/12 Đường Văn La – Phú La – Hà Đông – Hà nội.
- Điện thoại : 0433521066 & 01652323836.

Comments

Popular posts from this blog

GUSTAVE COURBET Danh họa Pháp có nét vẽ táo bạo bức phá cả nề nếp luân lý, không ngụy tạo.

*Xem thêm về những tác phẩm mang tính bức phá và táo bạo của  Gustave Courbet   *tranh minh họa và nguồn sưu tầm :    ViVi VÕ Hùng Kiệt Trong lãnh vực hội họa Tây phương, bức tranh  L’Origine du Monde (Cội Nguồn Nhân Gian)  của Gustave Courbet  có một chỗ đứng riêng biệt. Được vẽ vào năm 1866, bức họa chỉ được chính thức trưng bày trong viện bảo tàng vào năm 1995. Nội dung táo bạo có thể giải thích vì sao tác phẩm đã bị cất giấu trong hơn một thế kỷ, bởi vì bức tranh không vẽ gì khác ngoài bộ phận sinh dục của phụ nữ. *-“Tôi chưa từng nhìn thấy một thiên thần, và tôi không thể vẽ điều không thấy”. Sinh thời họa sĩ Gustave Courbet từng thốt lên như vậy, khi người ta lên án bức “Cội nguồn trần thế”  (L’origine du monde)  của ông là “điếm nhục” và đủ mọi ngôn từ mô tả sự đồi trụy khác. Điều này cũng dễ hiểu, bởi ông vẽ bức tranh này vào năm 1866 và hơn một thế kỷ sau, vào năm 1995, nó mới được chính thức trưng bày tại Viện Bảo tàng Orsay (Pháp), và ngay cả ngày nay, khi đối diện

AFGHANISTAN - LỊCH SỬ TÁI DIỄN

GỌI LÀ TRUYỀN THÔNG THỔ TẢ KHÔNG OAN TÍ NÀO -New York Times viết bài nhận định, ca ngợi cụ Biden khi ra lệnh tháo chạy, đã lấy một quyết định dứt khóa và can đảm -decisive and courageous-. Nếu vắt chân lên cổ tháo chạy lúc 3g sáng là can đảm thì tất cả tự điển trên thế giới này cần phải được sửa lại hết. -CNN, đài TV cấp tiến cuồng, đã biện hộ cho cụ Biden, nhận định mất Afghanistan sẽ là một vết dơ nhỏ -small stain- trong gia tài cụ Biden để lại. Hả? “vết dơ nhỏ”? ___________________________________________________________________________________________________________  AFGHANISTAN - LỊCH SỬ TÁI DIỄN     Tin tức thời sự từ đầu năm tới nay cho thấy nước Mỹ đang tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc xuống hố tự diệt. Chính quyền của cụ Biden trong hơn nửa năm qua đã đi từ khủng hoảng vĩ đại này tới khủng hoảng khổng lồ nọ. Mà đó chỉ là thành quả của hơn nửa năm, và cụ Biden sẽ còn ngồi đó gần ba năm rưỡi nữa, nếu còn sức khỏe thể xác và tinh thần, là việc càng ngày càng nhiều người ng

Cách làm nước chấm ngon

 Món ngon mà thiếu nước chấm chuẩn thì đúng là thật tệ. Hãy tự biết cách pha bát nước chấm ngon đúng điệu và làm nên linh hồn của món ăn. Bên cạnh thịt, tôm, cua, cá… thì tiết luộc cũng là một món ăn thơm ngon, bổ dưỡng mà nhiều gia đình thường chế biến trong mâm cơm hằng ngày của mình. Tuy nhiên, khi ăn tiết luộc, bạn phải chấm kèm với nước chấm riêng, nếu không thì món ăn sẽ rất nhạt nhẽo, vô vị và bạn sẽ không thể cảm nhận hết được sự ‘tinh túy’ của nó, cũng như là sự tinh tế trong ẩm thực Việt.  1. Cách làm nước chấm tiết luộc Nguyên liệu cần chuẩn bị: Nước mắm loại ngon Hạt tiêu: 1/4 thìa Mì chính: ¼ thìa Ớt: 1 – 2 quả Cách tiến hành: Bước 1: Có một điều đặc biệt cần lưu ý là bạn phải mua được một loại nước mắm thơm ngon, không quá mặn, màu sắc hài hòa, không quá đậm. Bởi nước mắm là thành phần quan trọng nhất quyết định đến độ ngon của nước chấm đấy nhé. Bước 2: Với ớt, bạn rửa sạch, rạch bỏ bớt hạt, bỏ cuống đi rồi thái lát thật nhỏ và mỏng chứ không cần phải b